جایگاه مصرف گرایی در اقتصاد اسلامی

چکیده مقاله

مصرف و مصرفگرایی مسألهای چند بعدی است که از جهات گوناگون قابل بررسی است و در هر جامعهای متأثر از عوامل متعدد از جمله فرهنگ عمومی، هنجارها و ارزشهای حاکم است. مصرفگرایی، اصالت دادن به مصرف و هدف قرار دادن رفاه و داراییهای مادی است. اسلام با تأکید بر لزوم حفظ مال، تأمین نیازهای زندگی، سرمایهگذاری اقتصادی، تأمین رفاه زندگی برای خود و افراد تحت تکفل با معیار رعایت اعتدال و میانهروی، مسلمانان را به مصرف دعوت کرده و از هرگونه اسراف، تبذیر و ... در مصرف منع کرده است. مصرفگرایی آثار متعدد و گوناگون اقتصادی، سیاسی، روانی و به ویژه جامعهشناختی را در جامعه بر جا میگذارد. از آثار جامعهشناختی مصرفگرایی میتوان به تبدیل ثروت به مصرف، به ارزش و غلبه آن بر دیگر ارزشها، نمایش ثروت، شکاف طبقاتی و نابرابری اجتماعی، احساس محرومیت و ... نام برد. مقاله حاضر به روش اسنادی، تحلیل محتوا و توصیفی و رویکرد جامعهشناختی بعد از تبیین آثار مصرفگرایی در جامعه، مصرفگرایی را از دید آموزههای اسلامی بررسی میکند و به این نتیجه میرسد که مصرف به خودی خود پدیدهای مذموم نیست و اسلام نیز مسلمانان را برای تأمین نیازهای زندگی تشویق میکند اما مصرفگرایی و هدف قرار دادن مصرف آثار منفی داشته، همسو با مفاهیمی چون اسراف، تبذیر و اتراف بوده و از دید اسلام مذموم شمرده شده است .

دریافت لینک دانلود مقاله