نگاهی به برنامه درسی فلسفه تربیتی اسلام

چکیده مقاله

برنامه درسی یک مقولة آمیخته به فرهنگ است و با ضرورتها و اقتضائات فکری، اعتقادی و ارزشی رابطة قوی دارد، به همین دلیل در آن از مبنای فلسفی و اجتماعی نیز در کنار مبانی روانشناختی برنامهریزی درسی بحث میشود و بر اساس آن برنامه درسی جهتگیری مشخص پیدا میکند؛ بنابراین باید با توجه به شرایط و ویژگیهای بومی برنامه درسی مناسب را جستجو کرد و برای طراحی آن اقدام نمود. ضرورت و اهمیت این اقدام زمانی آشکار میشود که به تنوع دیدگاههای برنامه درسی و علل این تنوع بهدرستی بیندیشیم و تفاوتهای آنها را بررسی عمیق کنیم؛ به عنوان مثال با بررسی پراگماتیسم به عنوان یک فلسفه تعلیم و تربیت متوجه میشویم که برنامه آموزشی و درسی خاص از این فلسفه استنباط میشود. چرا در برنامه درسی مبتنی بر فلسفه مزبور برنامه درسی صرفاً یک فرایند محسوب میشود و انضباط سنتی کاملاً نادیده گرفته میشود؟ چرا پراگماتیسمها گرایش رویکردهای سنتی به برنامههای آموزشی را که در آنها دانش از تجربه مجزا شده تجزیه یا تقسیم میگردد، رد کردهاند؟ چرا در برنامه درسی تجربه کودک محور قرار میگیرد و همه چیز بر پایه آن باید طراحی شود؟ تمام این سؤالات به وسیله تأمل در مبانی فکری پراگماتیسم پاسخدادهمیشود . سؤال اساسی آن است که اگر بر مبنای فلسفه آموزشی و پرورشی اسلامی توصیف دیگری از یادگیرنده به عمل آمد و انسانشناسی، معرفت شناسی و ارزش شناسی ویژة تفکر اسلامی ارائه گردید، ابعاد و ویژگیهای برنامه درسی تغییر پیدا نمیکند؟ بدون تردید پاسخ مثبت است. اصولاً نمیشود که ریشه در یک چیز تغییر نکند ولی روبناها تغییر پیدا نکنند. در هر یک از جنبههای مبانی فلسفی دلالتهای خاصی به دست میآید که به برنامهریزی درسی جهت میدهد؛ به عنوان مثال در نوع خاص تعریف میشود » انسان « فلسفه آموزش و پرورش اسلامی . وقتی که پذیرفتیم از نظر اسلامی کودک یک موجود مکرم است و ارزش ذاتی دارد و همچنین پذیرفتیم که استعدادهای عالی فطری به طور هماهنگ در وجود او قرار داده شده است و در جهت خلافت الهی باید فعالیت پیدا کنند، موظف هستیم برنامه درسی را به عنوان وسیلهای برای تربیت و یادگیری در جهت رشد همه جانبة فرد، بازبینی کنیم و چارچوب مفهومی خاص برای آن تعریف کنیم. علاوه بر ماهیت انسان، ماهیت ارزش، ماهیت معرفت و ماهیت زندگی نیز در فلسفه آموزش و پرورش اسلامی به طور خاص تبیین میشوند و بر تعریف و توضیح برنامه درسی و برنامهریزی درسی اثر میگذارند؛ بنابراین در برنامهریزی درسی بر مبنای آموزش و پرورش اسلامی و ارائه الگویی در این خصوص یکی از کارهای ضروریدرشرایطکنونیکشوراست.

نحوه استناد به مقاله

در صورتی که می خواهید به این مقاله در اثر پژوهشی خود ارجاع دهید، می توانید از متن زیر در بخش منابع و مراجع بهره بگیرید :

۱۳۹۴، نگاهی به برنامه درسی فلسفه تربیتی اسلام، دومین کنفرانس بین المللی مدیریت واقتصاد و علوم انسانی، https://scholar.conference.ac:443/index.php/download/file/6214-Look-at-the-curriculum-of-Islamic-education-philosophy

در داخل متن نیز هر جا به عبارت و یا دستاوردی از این مقاله اشاره شود پس از ذکر مطلب، در داخل پرانتز، مشخصات زیر نوشته شود.

(۱۳۹۴)

دریافت لینک دانلود مقاله

پژوهشگر عزیز، برای دانلود مقاله تنها کافی است فرم زیر را تکمیل نموده و بر روی دکمه دریافت لینک دانلود مقاله کلیک نمایید. در صورت عدم دریافت لینک دانلود مقاله در ایمیل خود (و پوشه spam) پس از 10 دقیقه، درخواست خود را مجدد ارسال نمایید.

نام و نام خانوادگی
شماره موبایل
ایمیل