مطالعات چینه¬ای و تکتونیکی ساختگاه سد گردیان، استان آذربایجان شرقی

چکیده مقاله

ساختگاه سد گرديان در 20 كيلومتري جنوب شرقي جلفا واقع شده است. منطقه مورد بررسي كه در شمال غرب واحد زمين­ساختي البرز – آذربايجان قرار گرفته است، براساس نوع سنگ­هاي رخنمون­يافته و رخساره آنها به دو بخش فليشي و بخش پوشش پلاتفرمي قابل تفكيك است. در این مطالعه، چینه­شناسی و زمین­شناسی تکتونیک و ساختمانی ساختگاه سد گردیان و تقسیم­بندی واحدهای سنگی با توجه به سن زمین­شناسی مورد بررسی قرار گرفته است. براساس مطالعات انجام شده، در دوران پالئوزوئیک قديمي­ترين رخنمون­هاي موجود در محدوده مورد بررسي، شامل توده­هاي شيل سبز رنگ متورق و كلريت­دار دگرگون­شده حاوي لايه­هائي از ماسه­سنگ متراكم و آهك­هاي متامرفيكي تيره رنگ بين لايه­اي احتمالا" مربوط به دونين بالائي از دوران اول مي­باشد، که بعلت تحمل فشارهاي شديد كوهزائي خرد شده و فرسوده شده­اند. در محدوده مورد بررسي رخساره پرمين شامل لايه­هاي نازك ماسه­سنگ قاعده­اي و سپس توده­سنگ­هاي آهكي با لايه­بندي متوسط و تيره و خاكستري رنگ و آهك مارني قرمز رنگ بوده كه در قسمت فوقاني آن شيل­هاي خاكستري روشن تا ارغواني مشاهده مي­گردد. در دوران مزوزوئیک، رخساره ترياس اكثرا" شامل آهك­هاي نازك­لايه و شيل­هاي آهكي و سپس سنگ­آهك­هاي دولوميتي لايه­لايه تا ماسيو بوده و گسترش آن در منطقه مورد بررسي نسبتا" زياد است. رخساره ژوراسیک در محدوده مورد نظر در قسمت جنوبي حوضه آبگير رودخانه دره ديز درحوالي دهكده­هاي قره بلاغ و عريان تپه و نيز نزديك دهكده زال تا ابتداي تنگه دره ديز چاي، رخساره آن شامل شيل­هاي سبز رنگ همراه با لايه­هائي از ماسه­سنگ مشاهده مي­گردد. در دوران سنوزوئیک، رخساره پالئوسن تنها در بخش مركزي تاقديس كوه اوچ تپه واقع در خاور جلفا اين رسوبات مشاهده مي­گردد که غیر قایل نفوذ است. در دوران کواترنری، رسوبات كواترنري داراي بافتي سست و در حقيقت بيشتر آنها بطور كامل سخت­نشده و نتيجه فرسايش و آب شستگي ساير رخساره­هاي قديمي­تر مي­باشند.

دریافت لینک دانلود مقاله