بررسی حقوقی کیفری بین المللی مصونیت پارلمانی در نظام حقوق کیفری ایران و حقوق کامن لا

چکیده مقاله

مصونیت پارلمانی از انواع مصونیت قانونی است که بر اساس آن اعضای مجالس نمایندگان و مجالس قانون گذاری از تبعات قانونی انجام وظایف خود مانند تحت تعقیب دادگاه قرار گرفتن یا اعلام جرم علیه آن ها، یا اعمال پلیسی معافند. این مصونیت محدود به دوره نمایندگی نیست و پس از پایان دوره نیز نسبت به اعمالی که در دوران نمایندگی انجام شده، پابرجا می ماند. شرایط این مصونیت و شرایط رفع آن در کشورهای مختلف متفاوت است. فلسفه وضع این مصونیت آن است که نماینده با توجه به شغل خود باید در مقام اظهار و گفتار آزاد باشد چرا که ممکن است در اظهارنظرها و گزارش های وی مطالب کذب یا توهین آمیز یا تحریک کننده راه یابد و عدم وجود مصونیت مخل وظایف نمایندگی او خواهد بود. چراکه نمایندگان در تصویب برخی قوانین، بیان برخی مطالب و برخی اعمال خود قطعاً در تعارض منافع با برخی مقامات دیگر قرار می گیرند و به همین جهت تحت فشار قرار دارند. ضرورت صیانت از نهاد پارلمان و اعضای آن سبب گردیده تا امتیاز ویژه ای تحت عنوان مصونیت پارلمانی در قوانین اساسی یا عادی اغلب کشورها تعیین و تضمین شود.این تأسیس قانونی به منظور تأمین آزادی بیان و حفظ استقلال نمایندگان، در راستای انجام و ایفای مطلوب وظایف پیش بینی شده است.در توجیه و تبیین فلسفه وجودی آن، ارائه گردیده است.در این زمینه، » اعتبار شخصیت حقوقی نمایندگان « و» نظریه حسن خدمت « نظریههای مختلفیهمچون به عنوان مهمترین مبنای نظری مطرح می شود.حمایتهای قانونی ناظر بر مصونیتپارلمانی در دو صورتکلی » دکترین ضرورت « با آثار و اوصافمتمایز قابل بررسی است؛ صورت اول، مبین بهره مندی نمایندگان از مصونیتدر قبال اظهارات، آرا و عقاید نامیده می شود. صورت دوم، نمایندگان را » اصل عدم مسئولیت « مطرحشده بهسبب ایفای وظایف نمایندگی است که در اصطلاح جز به تجویز پارلمان مربوط در برابر پیگردهای قانونی، توقیف،حبس و سایر اقدامات قضایی به جهت اعمال غیر مرتبط و خارج از حدود وظایف نمایندگی حمایت می کند و مانع از امکان تعقیب فوری آنها به سبب جرائم انتسابی می شود.این نوع از مصونیت که در حقیقت دنباله منطقی عدم مسئولیت نمایندگان در قبال وظایف پارلمانی است، اصل تعرض ناپذیری نام گرفته است.موضع هر یک از کشورهای جهان در ارتباط با صور مصونیتپارلمانی تا حدی متفاوت است.

دریافت لینک دانلود مقاله