بررسی و مقایسه معنای اثر و خاستگاه آن در آرای "ژولیا کریستوا" و "کارل گوستاو یونگ"

چکیده مقاله

همچنان که اثر هنری در جریان ارتباط با مخاطب قرار می‏گیرد، پیامهایی را منتقل می‏کند، بنابر چنین منطقی، اثر هنری دارای معانی است. از طرفی، معنا، یکسر زاده آگاهی نمی‏باشد، از این رو یافتن تمامی معنا، کاری بسیار دشوار و مساله‏ای غامض است. به همین دلیل است که در فرآیند دستیابی به معنا، جای تاویل و تفسیر باقی می‏ماند. اما چنانچه،  معنا یکسر و به طور کامل ناآگاهانه شکل می‏گرفت، ادراکش پیچیده و ناممکن به نظر می‏رسید. بنابراین به نظر می‏رسد، که معنا هم، زاده آگاهی است و هم، زاده ناآگاهی. ژولیا کریستوا، فیلسوف جریان پست مدرنیسم، با قرائتی روان‏کاوانه و زبان شناختی از مفاهیم بنیادین آرای فلاسفه بزرگ، در فرآیند معنازایی، در پی یافتن تعریفی متفاوت است. وی در تبیین نظریات خویش، از مفهوم "کورا"ی افلاطون استفاده می‏کند که برای تشریح فرآیند شکل‏گیری جهان به کار رفته است. وی در "کورا" نسبتی با زبان یافته و از آن به عنوان نخستین جایگاه سوژه، پیش از شکل‏گیری آبژه، یاد می‏کند. سوژه او همواره در تعادل میان دو نظام نشانه‏ای و نمادین در فرآیند زایش معنا می‏باشد. به نظر می‏رسد، مفهوم "کورا" و ارتباط میان "امر نشانه‏ای" و "امر نمادین" در آرای وی، با نظریه "ضمیر ناخودآگاه" و "اثر دیده ورانه" و "ااثر روانشناسانه" کارل گوستاو یونگ روانشناس، قابلیت بسط و تعمیم دارد. پرسش تحقیق بدین قرار است: چه اشتراکات، ارتباطات معنایی و نتایجی، از مقایسه نظریات کریستوا و یونگ در ارتباط با معنای اثر دیده می‏شود؟ نتایج پژوهش قابلیت تطبیق نظریات آنها و تعمیم به اثر هنری را اثبات خواهد نمود. مقصود از این نوشتار، با استفاده از روش تحقیق توصیفی تحلیلی و به مدد مطالعه مکتوبات فلسفی روانشناختی، در شرح و توضیح معنا و خاستگاه آن در اندیشه کریستوا و آرای یونگ و در نهایت مقایسه و فهم نسبت آنها با یکدیگر می‏باشد.

دریافت لینک دانلود مقاله